Home
Wiedza
Porady ekspertów
Rzepak ozimy
Kwitnienie rzepaku a plon nasion
dr hab. Marzena S. Brodowska
23.05.2021
Polecane

Rzepak należy do roślin fakultatywnie obcopylnych. Żółta barwa kwiatów rzepaku oraz miodowy zapach nektaru przywabiają liczne owady, zarówno pożyteczne pszczoły, jak i szkodniki. W przypadku występowania w okresie kwitnienia rzepaku słonecznej i suchej pogody, kiedy to obserwuje się liczne odwiedzanie przez owady kwitnących roślin, przeważa zapylenie obcym pyłkiem. Natomiast podczas chłodnej i deszczowej pogody występuje samozapylenie. Jednak sposób zapylenia roślin nie wpływa w wyraźnym stopniu na uzyskane plony nasion.

Nektarowanie zależy zarówno od panującej w okresie kwitnienia rzepaku pogody, jak również od uprawianej odmiany. Rzepak charakteryzuje się dużą wrażliwością na okresowe susze przypadające w czasie jego kwitnienia, co przekłada się na obniżenie plonu nasion. Wynika to między innymi z opadania kwiatów, bądź też niezawiązywania nasion w łuszczynie, co prowadzi do zmniejszenia liczby łuszczyn z nasionami. W roślinach takich niekiedy częściową rekompensatą zniżki plonu może być wzrost masy 1000 nasion.

Długość kwitnienia rzepaku wynika z nierównomiernego dojrzewania roślin. Najczęściej grona kwiatowe obecnie uprawianych odmian rzepaku kwitną do 25 dni. Dłuższym kwitnieniem charakteryzują się rośliny, które narażone były na bardzo niskie temperatury i w związku z uszkodzeniem pąków wierzchołkowych ich rozwój jest opóźniony. Odmiany rzepaku wartościowe pod względem rolniczym powinny kwitnąć krótko (kwitnięcie „wybuchowe”), przy jednoczesnym zakwitaniu wielu kwiatów na obficie kwitnących roślinach. Prowadzi to do równomiernego dojrzewania łanu, co przekłada się na ograniczenie strat żniwnych wynikających z pękania łuszczyn.

O plonie w okresie kwitnienia rzepaku w dużym stopniu decyduje odpowiednia zawartość w roślinach wapnia i boru. Wapń zwiększając efektywność procesu fotosyntezy warunkuje uzyskanie wyższego plonu, a także dzięki obecności w ścianie komórkowej poprawia wytrzymałość mechaniczną rzepaku. Z kolei bor wpływa na proces zapylania.
 
W okresie kwitnienia czynnikiem mogącym wpłynąć na obniżenie plonowania roślin jest występowanie chorób grzybowych, takich jak zgnilizna twardzikowa, czerń krzyżowych czy szara pleśń.
 
Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.