Home
Wiedza
Porady ekspertów
Rzepak ozimy
Siarka ważna dla rzepaku
dr hab. Marzena S. Brodowska
14.08.2023
Polecane

Rzepak należy do roślin o bardzo dużym zapotrzebowaniu na siarkę. Duże wymagania pokarmowe rzepaku w stosunku do siarki wynikają przede wszystkim z szeregu ważnych funkcji fizjologicznych, jakie spełnia ten pierwiastek oraz z jego niezbędności dla prawidłowego wzrostu i rozwoju tej rośliny.

Ile siarki potrzebuje rzepak?

Rzepak ze średnim plonem nasion pobiera od 40 do 80 kg siarki z 1 ha. U rzepaku bardzo wyraźnie obserwowany jest przyrost plonu nasion w efekcie nawożenia siarką. Duże zapotrzebowanie rzepaku na siarkę tłumaczy się wysoką koncentracją aminokwasów siarkowych oraz zawartością specyficznych substancji roślinnych. Ważną rolę wśród nich spełniają glukozynolany, wpływając na smak i zapach. Aplikacja siarki, szczególnie przy odpowiednich dawkach azotu, wpływa na wzrost zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku oraz zwyżkę koncentracji glukozynolanów.

 
Nawożenie siarką oddziałuje na zwiększenie plonu nasion, co w konsekwencji zwiększa wydajność tłuszczu z plantacji rzepaku.
 

Odpowiednie zaopatrzenie rzepaku w siarkę wpływa na poprawę wartości odżywczej oleju, między innymi poprzez zwiększenie udziału nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Siarka wspomaga walkę z patogenami

Istotną rolę w żywieniu rzepaku odgrywa stosunek azotu do siarki. Wysokie nawożenie azotowe, przy ograniczonej dostępności siarki pogłębia deficyt tego składnika pokarmowego, co prowadzi do zachwiania proporcji pomiędzy tymi pierwiastkami. Skutkuje to nie tylko obniżeniem plonu nasion rzepaku, ale również zmniejszeniem koncentracji w nich glukozynolanów i tłuszczu. W warunkach niedoboru siarki zwiększa się ilość aminokwasów niezawierających tego składnika, a także wzrasta akumulacja azotanów w roślinie. Ograniczeniu ulega natomiast ilość wytwarzanego białka, które dodatkowo charakteryzuje się gorszymi parametrami jakościowymi. Przy deficycie siarki dochodzi bowiem do zmniejszenia zawartości aminokwasów egzogennych, głównie metioniny i cysteiny.

Rzepak ma duże wymagania względem siarki, a że składnik ten jest łatwo wymywany z gleby, to należy go regularnie uzupełniać w nawozach (zdj. M. Szczerbińska).
Siarka wpływa na ograniczenie porażenia rzepaku przez grzyby chorobotwórcze. Ochronny wpływ siarki widoczny jest szczególnie w przypadku czerni krzyżowych, mączniaka prawdziwego, jasnej plamistości liści oraz w mniejszym zakresie w stosunku do suchej zgnilizny kapustnych. Przy niedoborze siarki zmniejsza się naturalna odporność rzepaku w odniesieniu do stresu biotycznego, wywołanego atakiem szkodników i chorób. Ważną rolę w tym procesie odgrywają glukozynolany, które w wyniku rozpadu tworzą związki wykazujące dużą toksyczność w stosunku do patogenów grzybowych. W reakcjach obronnych rzepaku istotne znaczenie spełnia także glutation, którego funkcja w roślinie związana jest między innymi z produkcją ligniny i fitoaleksyn.

W przedsiewnym nawożeniu źródłem siarki są m.in. nawozy NPK zawierające ten składnik, np. Amofoska 5-10-25 z borem, która zawiera 14% siarki w formie tlenkowe, Polifoska NPK 7-18-28 – zawiera 12% siarki (SO3), Polifoska Krzem zawiera 10% SO3. W wiosennym nawożeniu rzepaku zawsze należy uwzględniać siarkę, dobrym wyborem do pogłównego nawożenia są nawozy azotowe z wysoką zawartością S – typowe na rzepak, np. Saletrosan 26.

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.