
Bilansując składniki pokarmowe, koniecznie należy uwzględnić azot mineralny. Na dobrych glebach, po dobrym przedplonie, może być go 40 - 80 kg, natomiast na słabszych 10 - 40 kg. Najczęściej nawożenie azotem wykonuje się w dwóch dawkach, w krótkich odstępach czasu, od kilku dni do 3 tygodni. Warto pierwszą dawkę zastosować przed wiosennym wznowieniem wegetacji (zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, nie zawsze jest to możliwe). Druga dawka powinna być zaaplikowana najpóźniej na 4 tygodnie przed kwitnieniem. Planując drugą dawkę, należy kierować się warunkami pogodowymi. W przypadku braku opadów, warto ją przyspieszyć.
Jaką formę azotu należy wybrać? Pytanie to ma szczególne znaczenie aplikując pierwszą dawkę. Tu wskazana jest forma saletrzana (azotanowa), która jest łatwo dostępna dla roślin. Nawozy azotowe zawierające tę formę azotu to Pulan, Zaksan, saletrzaki, a także RSM i Saletrosan 26. Zastosowanie tych nawozów sprzyja szybkiej regeneracji roślin po zimie, wpływa na odbudowę masy zielonej.
Siarka jest pierwiastkiem budulcowym białka, podobnie jak azot ma wpływ na wysokość plonu. Jeżeli nie zapewnimy roślinom dostępu do siarki, wykorzystanie azotu będzie ograniczone. Siarkę w nawożeniu wczesnowiosennym rzepaku możemy zaaplikować stosując nawóz Polifoska 21 lub Saletrosan 26.
Nawozy fosforowe najlepiej stosować przedsiewnie, ponieważ pierwiastek ten bardzo wolno przemieszcza się w glebie. Podanie go w późniejszym terminie, bez wymieszania z glebą, skutkuje jego pobraniem tylko z wierzchniej warstwy gleby. Składnik ten będzie wówczas dostępny dla następnej rośliny, zasianej po rzepaku.
Rzepak pobiera potas w bardzo dużych ilościach. Nawożenie potasem najlepiej podzielić na dwie części, tj. 50-75% dawki całkowitej zastosować jesienią, przedsiewnie i ok. 25-50% wczesną wiosną, tuż przed ruszeniem wegetacji. Jeżeli jesienią nie był stosowany potas, wiosną wskazane jest zaaplikowanie 75% dawki całkowitej, aby rośliny miały odpowiednią ilość tego składnika.
Nawożenie magnezem jesienią to podstawa. Dawkę tego składnika można podzielić na dwie części, jesienią stosować pierwiastek jednocześnie z nawozami wieloskładnikowymi zawierającymi magnez, natomiast wiosną, możemy zaaplikować go, w postaci siarczanu magnezu.
Bardzo ważne, jak nawożenie doglebowe, jest również dokarmianie dolistne, które poprawia stan odżywienia roślin zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni. Nawożenie mikroskładnikami zwiększa efektywność wykorzystania makroskładników. Rzepak ozimy należy nawozić dolistnie przede wszystkim borem i manganem, następnie molibdenem, a w dalszej kolejności miedzią, cynkiem i żelazem.
Podsumowując, zrównoważone i racjonalne nawożenie rzepaku ozimego wiosną to nie tylko optymalna gospodarka wodą, ale głównie odpowiednie wykorzystanie potencjału plonotwórczego azotu.
Autor: Monika Mikicińska – Przedstawiciel Terenowy GA – Podlaskie
