Brak okrywy śnieżnej i występujące mrozy to zagrożenie dla roślin rzepaku. Mrozoodporność roślin w dużej mierze uzależniona jest od przeprowadzonej jesiennej agrotechniki.

Jesienne zabiegi agrotechniczne – podstawa w budowaniu plonu rzepaku

Wszystkie działanie mające na celu ograniczenie szkód występujących w okresie zimowania roślin, powinny być zaplanowane i przeprowadzone podczas planowania zasiewów i wczesnych faz rozwojowych roślin. Podstawą jest: wybór odmiany, termin i gęstość siewu, a także zbilansowane nawożenie i stosowanie regulatorów wzrostu.

Przed spoczynkiem zimowym rośliny rzepaku powinny:

• wykształcić 10-12 liści,
• wytworzyć szyjkę korzeniową o średnicy minimum 1 cm,
• pęd ze stożkiem wzrostu powinien osiągnąć maksymalnie 3 cm.

Grubość szyjki korzeniowej jest ściśle skorelowana z wykształconym systemem korzeniowym, natomiast wyniesienie pąku wierzchołkowego przekraczające 3 cm ponad powierzchnię gleby, może przyczyniać się do jego wysmalania.

Zahartowanie roślin zwiększa wrażliwość na mróz

Proces ten przebiega w temperaturze od +2 do + 6°C, przy czym rzepak, spośród wszystkich ozimin potrzebuje najdłuższego okresu hartowania. Podczas hartowania roślin w komórkach tworzą się substancje zapasowe (skrobia i tłuszcze) oraz następuje spowolnienie procesów zachodzących w roślinie.

Podstawowe zabiegi agrotechniczne ograniczające ryzyko złego przezimowania rzepaku to:

• odpowiednie pH gleby (gleby piaszczyste pHKCl– 6,0; gleby gliniaste pHKCl– 6,5) - wapnować najlepiej pod przedplon rzepaku,
• równomierne rozmieszczenie i wymieszanie słomy (każda 1 t słomy zbóż powinna być wymieszana z glebą na głębokość 2cm),
• ograniczanie samosiewów rzepaku w rzepaku – właściwy płodozmian, umożliwić wschody samosiewów rzepaku po zbiorze przedplonu, następnie zniszczyć je mechanicznie lub chemicznie (glifosat),
• odpowiednie zaopatrzenie w składniki pokarmowe – minimum tyle ile wynosi pobranie składnika, azot stosować z rozwagą, jednak roślina nie może „głodować”, stosować nawozy dolistne (bor),
• unikanie zbytniego zagęszczenia warstwy ornej gleby,
• wybór odpowiedniej odmiany,
• odpowiedni termin siewu – cel 10-12 liści przed zimą, szyjka korzeniowa 10-15 mm,
• odpowiednia obsada roślin,
• zwalczanie szkodników (śmietka rzepakowa, pchełki i in.)
• zwalczanie chorób (sucha zgnilizna kapustnych, dobór odmian, kiła kapustnych)
• jesienne odchwaszczanie plantacji.

Źródło: Opracowano na podstawie wykładu Dr. H. Schönberger - Seminaria z „top agrar Polska”N.U. Agrar GmbH – Opole, 08.01.2016r.