Home
Wiedza
Porady ekspertów
Z kraju
Przestrzegaj zaleceń a wapnowanie się opłaci
dr inż. U. Sienkiewicz-Cholewa
03.04.2017
Polecane


W Polsce zakwaszenie gleb jest podstawową przyczyną ograniczenia produkcji roślinnej. Dominacja gleb bardzo kwaśnych (pH<5,5) i kwaśnych (pH 5,6-5,5) wymusza na rolnikach konieczność wapnowania. Większość roślin uprawnych źle znosi zakwaszenie. Na nic zdadzą się wszystkie dodatkowe działania - nawożenie, produkcja nowych odmian czy gatunków roślin, jeżeli nie doprowadzi się gleby do właściwego odczynu. W praktyce nie można zaprzestać wapnowania gleb ponieważ zawsze skutkuje to obniżką plonów.

Monitorujmy systematycznie pH gleb z pól. Na podstawie oznaczonego pH i kategorii agronomicznej gleby (w OSCHR) otrzymamy informację o potrzebach wapnowania - konieczne, potrzebne, wskazane, ograniczone czy zbędne oraz zalecana dawkę CaO. Wapnować należy przede wszystkim wszystkie gleby mocno kwaśne i kwaśne, w pierwszej kolejności gleby lekkie. Z zabiegu można zrezygnować na glebach średnich i ciężkich , gdy są one w przedziale „ potrzeby ograniczone”.

Wrażliwość na zakwaszenie (wg IUNG-PIB) Optymalne pH Reakcja na wapnowanie
Bardzo duża:pszenica ozima, bobik, lucerna, pszenica jara, koniczyna, jęczmień, kukurydza, rzepak, soja, gorczyca, buraki cukrowe, buraki pastewne, konopie6,0 – 7,5 Bardzo silna (25% zwyżka plonu): burak cukrowy, lucerna, kukurydza, koniczyna, groch
Średnia: żyto, owies, len, ziemniaki, groch słonecznik, fasola 5,0 – 6,5 Silna (15% zwyżka plonu): pszenica, rzepak, łubin biały, jęczmień, bobik, łubin wąskolistny
Mała: gryka, tytoń, łubin żółty, seradela < 5,0 Średnia (7% zwyżka plonu):żyto, ziemniak, łubin żółty, owies, len, seradela

Podstawowe zalecenia (wg IUNG-PIB):

  • Nie należy wysiewać równocześnie wapna z siarczanem amonu, superfosfatem, obornikiem i gnojówką (uwstecznianie fosforu, straty azotu). Oba rodzaje wapna można mieszać w małych ilościach z mocznikiem i solą potasową.
  • Lepiej „niedowapnować” glebę niż przewapnować (w warunkach zasadowych jony amonowe przekształcają się w toksyczny dla młodych roślin amoniak).
  • Wapnowanie należy stosować pod przedplon roślin najbardziej wrażliwych (lucerna, burak), a nie bezpośrednio pod roślinę.
  • Zaleca się jest podzielenie dużych dawek przeznaczonych na gleby silnie zakwaszone i po 2 latach zabieg powtórzyć (jednorazowa aplikacja „na zapas” spowoduje w niekorzystnych warunkach nawet 25% wymycie wapnia już w pierwszym roku po zastosowaniu).
  • Na glebach mniej kwaśnych wystarczające jest nawożenie jednorazowe (podstawowe) a następnie w odstępach 4-6 lat (stosowanie wapna często małymi dawkami jest kosztowne a mało efektywne).
  • Wapno stosowane w dużych dawkach powinno być równomiernie rozrzucone na polu i dobrze wymieszane z glebą jak najwcześniej przed uprawą roślin (za wyjątkiem granulatów).
  • Nawozy najlepiej wysiewać na glebę suchą, nie na glebę bardzo wilgotną ani w deszczową pogodę. Na glebie mokrej wapno należy pozostawić bez przykrycia na dłuższy czas.
  • Na gleby cięższe, zwiększające odczyn bardzo wolno, lepiej nadaje się wapno tlenkowe CaO (szybciej uzyskamy pożądane pH. Na gleby lekkie bezpieczniejsze jest naturalne wapno węglanowe CaCO3 działające wolniej (unikniemy ryzyka przenawożenia).
  • Najlepszy czas na wapnowanie – od sprzętu roślin do orki zimowej (dobrze rozsiać nawóz na ściernisko w czasie podorywki).
  • Tuż po wapnowaniu nie powinno się nic siać!

 

Masz pytanie dotyczące nawozów lub nawożenia? Szukasz porady eksperta?
ZAPYTAJ EKSPERTA
Copyright © Grupa Azoty. Wszelkie prawa zastrzeżone.