Przed nami czas siewu ozimin. Wysiew kwalifikowanego materiału siewnego to jeden z podstawowych czynników plonotwórczych. Często jednak rolnicy decydują się na wysiew materiału z własnej reprodukcji lub od przysłowiowego sąsiada. Decydując się na takie rozwiązanie koniecznie należy określić zdolność kiełkowania ziarna i MTZ. Te dwa podstawowe parametry pozwalają na określenie ilości wysiewu zbóż. Zanim przystąpimy do jakichkolwiek czynności trzeba oczyścić ziarno, a także sprawdzić jego jakość. Ziarna uszkodzone (pęknięcia podłużne, uszkodzona okrywa nasienna, uszkodzony zarodek) mają mniejszą wartość siewną. Należy także wiedzieć, że ziarno z własnej reprodukcji nigdy nie będzie miało takiej samej jakości, jak kwalifikowany materiał siewny.

Przygotowanie próby

W pierwszej kolejności należy losowo wybrać (z partii materiału przeznaczonego do siewu) np. 400 ziarniaków (4 × 100 szt.). Do wykonania próby potrzebować będziemy jeszcze kilka kawałków ligniny, bibuły, chusteczek higienicznych lub innego chłonnego materiału, które należy zwilżyć wodą, a także plastikową lub szklaną podstawkę.

Ligninę lub inny materiał wykładamy na podstawce, następnie (najlepiej pęsetą) układamy ziarniaki, np. 10 rzędów po 10 ziarniaków (łatwo jest później liczyć). Następnie ziarniaki przykrywamy drugim kawałkiem zwilżonej ligniny. Wykonujemy kilka analogicznych prób (w naszym przypadku 4). Im więcej prób wykonamy, tym wynik jest bardziej wiarygodny. Tak przygotowane próby wstawiamy do chłodzenia, np. lodówki i przechowujemy w takich warunkach przez 3-4 doby. Następnie wyjmujemy próby i dalej przechowujemy je w temperaturze pokojowej ok 20 °C. Cały czas należy kontrolować, aby materiał był ciągle wilgotny.

Kontrola wyników

Pierwszy pomiar tj. energia kiełkowania sprawdzamy w zależności od rodzaju zboża (liczymy od dnia wyjęcia próby z chłodziarki):

• jęczmień i żyto – po 4 dniach
• pszenica i pszenżyto – po 5 dniach.
  Natomiast zdolność kiełkowania ocenia się:
• jęczmień i żyto – po 7 dniach
• pszenica i pszenżyto – po 8 dniach.

Zdolność kiełkowania = (liczba nasion, które wykiełkowały/ogólna liczba nasion) x 100%.

Wysokie wartości materiału siewnego wskazują zdolność kiełkowania 95-100%. Jeżeli w próbie skiełkowało poniżej 90% ziarniaków, taki materiał nie nadaje się do siewu. Siewki źle wykształcone, zdeformowane należy traktować jak te, które w ogóle nie skiełkowały.