Żniwa to szczególny czas dla każdego rolnika. Zbiór plonów to zwieńczenie całorocznej pracy, której trudy rekompensuje pozyskany z pól plon. Jego wielkość i jakość stanowią o efektach działań prowadzonych przez cały sezon, a nawet kilka sezonów. Pole bowiem to trudny warsztat wymagający badań i działań zmierzających do stworzenia roślinom optymalnych warunków do ich rozwoju. Dlatego wynik dzisiejszego plonowania to efekt wapnowania oraz budowania zasobności w składniki pokarmowe przez wiele lat.
W bieżącym sezonie sytuacja żniwna praktycznie na terenie całego kraju jest trudna. Żniwa są opóźnione w stosunku do lat poprzednich, a pracę na polach utrudniają opady deszczu. Plony jęczmienia z większości pól są zadowalające, a ceny w skupach wyższe od ubiegłorocznych. To co obecnie jest problematyczne, to niska gęstość ziarna jęczmienia. Zbiory pozostałych roślin dopiero się rozpoczynają, na początku koszone są plantacje założone na najsłabszych stanowiskach.
Jak wygląda sytuacja w poszczególnych regionach naszego kraju? O tym poniżej w krótkich relacjach przygotowanych przez Przedstawicieli Terenowych Grupy Azoty.
Piotr Grabowski (województwo: dolnośląskie, opolskie)
Warunki pogodowe na Dolnym Śląsku oraz Opolszczyźnie powodują, że sytuacja na polach jest bardzo dynamiczna. Pierwsze kombajny, które zaczęły kosić jęczmień ozimy, wyjechały na pola z początkiem lipca. Oczywiście koszenie rozpoczęto na glebach słabszych, gdzie rośliny pod wpływem wysokich czerwcowych temperatur dojrzały najszybciej. Na glebach lepszych żniwa rozpoczęły się w kolejnych tygodniach. Opady deszczu często hamowały prace, co powodowało, że żniwa jęczmienia się przeciągały. Niemniej większość gospodarstw zakończyła kosić jęczmień pod koniec 3 tygodnia lipca.
Plony jęczmienia ozimego są bardzo zróżnicowane i wynoszą 5-10 ton z hektara, przy wilgotności ok. 12-13%. Rolnicy oceniają plony jako dobre, stabilne. W wielu miejscach są wyższe niż w roku poprzednim. Niestety jakość ziarna nie zawsze jest zadowalająca, ponieważ często ziarno cechuje się słabym wyrównaniem, co ma wpływ na ostateczne ceny w skupie. Pod koniec 3 tygodnia lipca część gospodarstw rozpoczęła koszenie rzepaku ozimego. Podobnie jak z jęczmieniem ozimym, rolnicy ruszyli z kombajnami na pola słabsze i na tzw. „górki”.
Plony rzepaku są bardzo zróżnicowane i wynoszą 2,5-4 t/ha. Podobnie jest z wilgotnością, tu również mamy dużą rozbieżność, która wynosi 8-14%. Warto wspomnieć, że rzepak powinien mieć max. 9% wilgotności, ponieważ każdy procent powyżej to obniżka ceny wyjściowej w skupie o około 30-50 zł/t netto. Ceny w skupach są znacznie wyższe niż w roku poprzednim i oscylują w przedziale 2300-2450 zł/t.
Postęp prac żniwnych w tym roku będzie zależał od pogody. Niestety prognozy nie są optymistyczne i zapowiada się, że czekają nas trudne, mokre żniwa. Jednoczesne dojrzewanie pszenicy i rzepaku, zwłaszcza na mocniejszych polach, spowoduje spiętrzenie prac polowych.
Mirosław Rogowski (województwo: pomorskie, wielkopolskie, zachodnio-pomorskie)
Małe żniwa w zachodniej Wielkopolsce i woj. zachodnio-pomorskim rozpoczęły się po 10 lipca. Rolnicy rozpoczęli zbiory jęczmienia ozimego. Sytuacja pogodowa w regionie nie była najgorsza, tzn. mieliśmy szczęście i ominęły nas nawałnice. Z tego względu powylegały tylko pojedyncze plantacje zbóż i rzepaku.
Rolnicy zebrali około 60% areału jęczmienia ozimego, a plonowanie można ocenić na poziomie 7 t/ha. Oczywiście są gospodarstwa, które osiągnęły plony na poziomie 9 t/ha, jednak jest ich niewiele. Z informacji płynących z punktów skupu płodów rolnych wiemy, że przywożone ziarno jęczmienia nie spełnia parametru gęstości. Większość ziarna osiąga 55-57 kg/hl, norma wynosi 62 kg/hl. Punkty skupu za jęczmień spełniający parametry gęstości płacą od 680 do 730 zł/t netto, jednak w przypadku niższej gęstości cena pomniejszana jest o 10 zł za każdy kilogram/hektolitr. Niższa gęstość ziarna powoduje, że większość rolników liczy się z potrąceniami. Zbiory przebiegają powoli, przez przechodzące przez region niewielkie opady deszczu.
Na słabszych stanowiskach rozpoczęły się zbiory rzepaku. Tutaj również wielu rolników jest zaskoczonych. Rzepak, który zapowiadał się na wiosnę bardzo dobrze, na plony 4 t/ha plus, plonuje na poziomie 2,5-3,5 t/ha. Prawidłową ocenę plonowania będzie można przedstawić dopiero w kolejnych dniach, kiedy żniwa będą w pełni, a rzepak zostanie zebrany z większego areału. Sytuację w rzepaku poprawia: jakość nasion, zaolejenie na poziomie 40-42% i oferowana cena na ziarno rzepaku przez skupy, która oscyluje w granicach 2350-2430 zł/t netto. Cenę taką mogą jednak osiągnąć tylko rolnicy posiadający ilości całosamochodowe. Rolnicy dostarczający po kilka, kilkanaście ton rzepaku do punktów skupu, otrzymują cenę na poziomie 2250 zł/t netto.
