Wybierając nawóz azotowy, należy uwzględnić formę azotu jaka zawarta jest w produkcie. Właściwości formy amidowej zostały opisane w artykule „Azot amidowy – jak działa w roślinach?” Warto jednak przypomnieć sobie właściwości i sposób działania formy amonowej i azotanowej (saletrzanej) azotu, aby móc odpowiednio zaplanować wiosenne nawożenie roślin.

Różnice pomiędzy formą amonową i formą azotanową

Forma amonowa (NH₄⁺)

• fizjologicznie działa zakwaszająco,
• przemieszcza się na drodze dyfuzji
• może być sorbowana (przetrzymywana) przez części ilaste gleby i próchnicę, które są naładowane ujemnie,
• w czasie suszy forma ta działa wolniej i uwalnia się dopiero po zwiększeniu wilgotności gleby,
• ułatwia pobranie fosforu oraz krzemu,
• wchodzi bezpośrednio w budowę aminokwasów w korzeniach roślin, co pobudza rozwój korzeni,
• brak ryzyka nagromadzenia w roślinach, jak NO_3- czy NO₂
• w temp. powyżej 10°C ulega szybkiej nitryfikacji do NO₃ w glebie,
• mały wpływ na syntezę cytokinin,
• nie stymuluje krzewienia,
• polecana na plantacje dobrze rozwinięte przed zimą, z dobrą obsadą, bez strat roślin,
• polecana do bardzo wczesnego nawożenia ozimin.

Forma azotanowa (saletrzana) (NO₃^-)

• fizjologicznie działa zasadowo,
• pobierana z prądem transpiracji
• słabo sorbowana przez koloidy glebowe (mają ładunek ujemny, podobnie jak forma NO₃, na skutek tego jest ona łatwo wymywana przez wody gruntowe,
• ułatwia pobranie: magnezu, wapnia, potasu, sodu,
• transportowany głównie w organach z intensywnym parowaniem (liście),
• nadmiar jest odkładany w wakuolach i uwalniany dopiero po rozpadzie komórek,
• silne działanie na syntezę cytokinin, stymuluje podział komórek,
• pobudza rośliny do intensywnego wzrostu i krzewienia,
• polecana na słabo rozkrzewione, późno siane plantacje, wymagające regeneracji po zimie,
• wymaga odpowiednich temperatur, bezpieczna do stosowania na ogół dopiero w drugie połowie marca.

Nawozy oparte na formie amonowej i azotanowej to nawozy uniwersalne

Z uwagi na obecność dwóch form azotu, nawozy te sprawdzają się w różnych warunkach, terminach stosowania, uprawach... Produkty, które w równych proporcjach zawierają formę amonową i azotanową to np.: Zaksan®, Saletra Amonowa 32, PULAN®, Salmag® , Saletrzak 27 standard. Natomiast nawozy w których forma azotanowa i amonowa zawarta jest w różnych proporcjach, to np.: Saletrosan® 26 , Saletrosan® 30. Nawozy te wzbogacone są dodatkowo w siarkę, co należy uwzględnić bilansując nawożenie.

Opracowano na podstawie wykładów Dr. H. Schönberger - Seminaria z „top agrar Polska”N.U. Agrar GmbH: Polska Nowa Wieś - 11.01.2011r., Opole - 08.01.2016r., Opole – 11.01.2017r.