Jęczmień ozimy to bardzo wartościowe zboże, jego ziarno to cenna pasza dla zwierząt. Zboże to wykazuje duży potencjał plonotwórczy, wyższy niż jęczmień jary. Najszybciej ze wszystkich zbóż wznawia wegetację wiosenną, a niski współczynnik transpiracji oraz dobre wykorzystanie zapasu wilgoci po zimie sprawia, że jest najmniej ze zbóż wrażliwy na wiosenne susze. Wczesne dojrzewanie i zbiór pozwala na lepszą organizację pracy w gospodarstwie, w tym prac żniwnych, a także odpowiednie przygotowanie gleby pod siew rośliny następczej. Niestety obok zalet roślina ta posiada również wady. Jęczmień charakteryzuje się największą spośród wszystkich zbóż wrażliwością na: zakwaszenie gleby, niedobór magnezu, niską kulturę gleby, a także mróz (najniższa zimotrwałość wśród zbóż).

Terminowy siew jęczmienia jest ważnym elementem uprawy i w dużej mierze uzależniony jest od warunków pogodowych panujących jesienią. Zbyt wczesny siew może spowodować nadmierne wyrośnięcie roślin, które są bardziej podatne na porażenie przez choroby grzybowe. Zbyt późny siew w warunkach niekorzystnego przebiegu pogody może skutkować wytworzenie przez rośliny niedostatecznie mocnego systemu korzeniowego oraz brakiem odpowiedniego zahartowania roślin, co może przyczynić się do gorszego przezimowania roślin.

Jęczmień ozimy jest zbożem o krótszym okresie wegetacji od pozostałych zbóż ozimych. Wymaga wczesnego siewu i najlepiej udaje się w rejonach o długiej i ciepłej jesieni. Nie ma dużych wymagań wodnych i nie lubi nadmiaru opadów. Jest odporny na susze wiosenne, bo bardzo dobrze wykorzystuje zimowe zapasy wody, dzięki czemu na lżejszych glebach oraz w suche lata daje zadowalające plony. Nadmiar wody w okresie formowania i dojrzewania ziarna sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.

Jęczmień ozimy ma dość duże wymagania cieplne. Dobrze rozkrzewiony i zahartowany jesienią (słoneczna jesień zwiększa mrozoodporność) wytrzymuje temperatury do -12°C bez okrywy śniegowej i do -25°C pod okrywą śnieżną. Uprawiany jest w rejonach o łagodniejszych zimach, czyli w zachodniej i południowej części kraju. Najczęściej wymarza na przedwiośniu, kiedy nawroty zimy powodują rozhartowanie roślin.

Jęczmień ozimy ma średnie wymagania glebowe – mniejsze od pszenicy, ale większe od żyta. Gleba pod zasiewy powinna być w dobrej kulturze rolnej, starannie przygotowana i odleżała.

Zboże to zaleca się uprawiać na glebach kompleksów pszennego bardzo dobrego i dobrego (klasa I do IIIb), żytniego bardzo dobrego (klasa IIIa i IIIb), pszennego górskiego i zbożowego górskiego oraz zbożowo-pastewnego mocnego. Na słabszych glebach, na przykład kompleksu żytniego dobrego (klasa IVa i IVb), powodzenie uprawy wymaga wysokiej kultury gleby i starannej agrotechniki.

Jęczmień należy do gatunków najbardziej wrażliwych na kwaśny odczyn gleby (optymalne pH w 1M KCl to 6,0-6,8). Uprawa na glebach o pH poniżej 6,0 staje się bardzo problematyczna, a na glebach o pH poniżej 5,0 jęczmienia ozimego nie warto uprawiać.